English
اعتبار اسنادی
| · اعتبار اسنادی، روش پرداخت وجه کالا به فروشنده از طریق بانک است و بانک گشاینده اعتبار، تعهد پرداخت به بانک معامله کننده را دارد.
· پرداخت براتی، روشی است که پرداخت وجه کالابه فروشنده نیز از طریق بانک انجام می گیرد، اما بانک گشاینده برات، تعهد پرداخت در قبال فروشنده را ندارد. این روش ها در واردات، صادرات کالا و خریدوفروش داخلی نیز کاربرد دارد. |
آیا می دانید:
| اعتبار اسنادی معمولأ چهار طرف دارد.
خریدار، فروشنده (ذینفع Benficiary)، بانک گشایش کننده (Opening Bank) و بانک کارگزار(Advising Bank). در شرایطی که بانک کارگزار هم نقش ابلاغ کننده اعتبارو هم نقش معامله کننده اسناد را داشته باشد، اعتبار اسنادی چهار طرف دارد. |
Nominated Bank
چنانچه بانک گشاینده اعتبار، بانک دیگری را مجاز به بررسی و کنترل اسناد حمل و پرداخت،قبولی نویسی اسناد نماید، به این بانک Nominated Bank گفته می شود.
در این حالت Advising Bank فقط نقش ابلاغ کننده اعتبار از طرف بانک خریدار به فروشنده را دارد.
مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی (UCP 600)
بانک های کلیه کشورها در عملیات مربوط به اعتبار اسنادی از مقررات واحدی تحت عنوان مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی (UCP 600) استفاده می نمایند.
UCP ، وظایف، تعهدات، مسئولیت ها و اختیارات کلیه طرف های درگیر در اعتبار اسنادی را تعیین و همچنین به مشخصات اسناد مهم و اصلی در اعتبار اسنادی مانند فاکتور (Invoice)، بارنامه و بیمه نامه اشاره می کند و نحوه برخورد با اسنادی که متقاضی اعتبار، در شرایط اعتبار اسنادی از آن ها ذکری ننموده است،روشن می نماید.
مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی نمی تواند ناقص مقررات ارزی کشورها و حتی توافقات طرفین معامله، خریدار، فروشنده، باشد، بلکه در گشایش اعتبار اسنادی قوانین جاری کشورها و نیز توافقات متقاضی و ذینفع باید رعایت گردد.
| اعتبار گشایش شده غیر قابل برگشت Irrevocable تلقی می گردد.حتی اگر اشاره ای به این امر نشده باشد،به طور کلی اعتبار اسنادی قابل برگشت (Revocable) از مقررات UCP 600 خارج شده است. |
آیا می دانید:
| بانک ها شرایط اعتبار اسنادی را رعایت می کنند، نه مفاد قراردادهای فروش یا خرید را که توسط خریدار و فروشنده امضا کرده اند. |
واردات قطعی برحسب پرداخت ها به شرح ذیل طبقه بندی می شود:
جدول واردات قطعی
| واردات | Payment |
| بدون انتقال ارز | Cash(نقدی) |
| واردات در مقابل صادرات | Cash(نقدی) |
| اعتبار اسنادی | L/C |
| براتی | Draft(براتی) |
مقایسه روش پرداخت اعتبار اسنادی با سایر روش های پرداخت
| در روش نقدی «پیش پرداخت (Advance Payment)» ریسک معاملات به عهده خریدار است. |
| در روش برات، اعم از برات دیداری و مدت دار Time Draft و Sight Draft ریسک معاملات به عهده فروشنده است. |
| در اعتبار اسنادی (Letter of Credit) ریسک معاملات «بین خریدار و فروشنده» تقسیم می ش.د.به عبارت دیگر، حالت تعادلی از نظر ریسک وجود دارد. |
| در اعتبار اسنادی بانک خریدار، ارز به نرخ رسمی به خریدار می فروشند.در صورتی که در پرداخت نقدی ارز به نرخ آزاد فروخته می شود.(در ایران) |
مراحل واردات اعتبار اسنادی
| Proforma
اخذ پروفرما(پیش فاکتور) از فروشنده L/C: Payment |
| ثبت سفارش
در وزارت بازرگانی در سایت Sabtaresh |
| بیمه باربری
Insurance |
| مراحل اعتبار اسنادی (در بانک) :
الف- گشایش اعتبار در بانک خریدار (Opening Bank) ب- اصلاح (اعتبار) در صورت نیاز ج-ظهرنویسی اسناد و پرداخت وجه |
| ترخیص کالا در گمرک
ارائه پروانه سبز گمرکی به منظور رفع تعهد ارزی |
آشنایی با برخی از واژگان ثبت سفارشات
- نوع معامله
منظور از نوع معامله منبع تامین ارز به منظور پرداخت وجه کالا می باشد و شامل انواع زیر است:
| نوع معامله | توضیح | |
| ارز آزاد | جهت واردات اغلب کالاها توسط اکثر بازرگانان به دلیل انتقال پول از سیستم بانکی کشور از این نوع معامله استفاده می شود. | |
|
بدون انتقال ارز |
مصوب هیات وزیران | بازرگانان می توانند بر اساس مصوب هیات وزیران کالاهای مشخصی را بدون انتقال ارز وارد کشور کنند (نظیر سیگار، قطعات تلفن همراه و…) |
| از محل نوسازی صنایع | کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که دارای آگهی تاسیس، موافقت اصولی، پروانه بهره بردار باشند، می توانند مواد اولیه تولید و قطعات و ماشین آلات تولید خود را از طریق ثبت سفارش نمایند. | |
| حساب ذخیره ارزی | در این نوع واردات قسمتی از مبلغ کالا از حساب ذخیره ارزی و مابقی توسط بازرگان پرداخت می گردد. | |
| واردات در مقابل صادرات | صادرکنندگان کالا از محل ارز حاصل از صادرات می توانند به واردات کالا اقدام ورزند. | |
| وام ارزی | واحدهای تولیدی که دارای پروانه تاسیس هستند و خط تولید آنها راه اندازی نشده و پروانه بهره برداری ندارند، می توانند از طریق شعب مرکزی بانک ها کل مبلغ پروفرمای خود را از وام ارزی (وامی از جنس ارز خارجی) تامین نمایند. | |
| ورود موقت | شامل ثبت سفارش کالایی است که بعد از تغییرات یا تبدیل به فرآورده هایدیگر مجددأ به خارج از کشور عودت داده می شوند، بر اساس نامه گمرک انجام شده و کارمزد ثبت سفارش ندارد. | |
*در حال حاضر به گروه های خاص کالا ارز مرجع داده می شود.
به سایت Sabtaresh وزارت تجارت، صنعت و معدن مراجعه فرمایید.
- نوع ثبت سفارش
منظور از نوع ثبت سفارش نحوه پرداخت ارز به منظور پرداخت وجه کالا به منظور ایجاد ضمانت های اجرای انجام معامله می باشد و شامل انواع زیر است:
| نوع ثبت سفارش | توضیح |
|
اعتبار اسنادی |
یا L/C پرداخت پول کالا از طریق خریدار و پرداخت پول کالا به فروشنده توسط بانک های عامل خریدار و فروشنده انجام می شود و در این سیستم هم خریدار و هم فروشنده از پرداخت وجه کالا و دریافت کالای خریداری شده مطمئن هستند. |
|
برات وصولی |
به همان روش اعتبار اسنادی، ولی به جای شماره L/C شماره برات ذکر می شود:
برات تعهدی: بانک عامل، پرداخت پول و ارسال کالا را تضمین می کند. برات غیر تعهدی: بانک عامل پرداخت پول و ارسال کالا را تضمین نمی کند. |
| نقدی | از نام آن مشخص است که تامین های مالی نقدی را شامل می شود. |
|
یوزانس |
در این روش پرداخت وجه کالا پس از ارسال کالا از طرف فروشنده انجام می شود.در این قرارداد مدت و نرخ اضافه شده به قیمت اولیه کالا نیز محاسبه می شود و توافق آن به عهده خریدار و فروشنده است و ضمنأ این نوع قرارداد هم از طریق سیستم بانکی انجام می شود. |
طبقه بندی اعتبار اسنادی
از نظر اطمینان بخش بودن
| Irrevocable Letter of credit |
یک اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت،با تعهد قطعی بانک گشایش کننده است.
از نظر نحوه و زمان پرداخت
-At sight L/C (اعتبار اسنادی دیداری)
در اعتبار اسنادی دیداری وجه اسناد در همان زمان ارائه اسناد (در سررسید اعتبار) نقدأ پرداخت می شود.
-Usance L/C (اعتبار اسنادی مدت دار)
در زمان ارائه اسناد، تعهد پرداخت برای زمان دیگر،مثلأ یک سال بعد صادر می شود.
آیا می دانید:
| در زمان گشایش اعتبار باید نوع اعتبار اسنادی در شرایط اعتبار اسنادی ذکر گردد (در فرم درخواست گشایش اعتبار) |
اعتبارات اسنادی از نظر نحوه و زمان پرداخت
At sight L/C – Usance L/C – Deferred L/C
این تقسیم بندی بر اساس نحوه و زمان پرداخت است، یعنی بستگی به این دارد که وجه اسناد کی و چگونه پرداخت می گردد.
- اعتبار اسنادی دیداری At sight L/C
در اعتبار اسنادی دیداری وجه اسناد در همان زمان ارائه اسناد (در سررسید اعتبار) نقدأ پرداخت می شود.
- اعتبار اسنادی مدت دار Deferred Payment L/C
در زمان ارائه اسناد، فقط تعهد پرداخت برای زمان دیگر،مثلأ یک سال بعد صادر می شود
- Usance L/C اعتبار اسنادی یوزانس
در ترم بین المللی به اعتبار اسنادی، قبولی نویسی شده، برات مدت دار «یوزانس» هم می گویند.
باید نوع اعتبار صراحتأ ذکر شود که قابل استفاده به صورت:
«پرداخت دیداری»، «پرداخت مدت دار»، «قبولی نویسی» و «قابل معامله» است.UCP 600Art6b
نحوه پرداخت اعتبار
-دیداری : وجه اسناد در همان زمان ارائه اسناد نقدأ پرداخت می شود.
-اعتبار اسناد قبولی نویسی،برات مدت دار : در زمان ارائه اسناد فقط یک برات مدت دار قبولی نویسی می شود.Acceptance Credit
-اعتبار اسنادی قابل معامله : بانک پرداخت کننده یا تعهد یا قبولی نویسی کننده (به جز بانک گشایش کننده و تایید کننده) حق رجوع به ذینفع را دارد.Negotiation credit
اعتبار اسنادی قابل انتقال Transferable Credit «ماده ۳۸ UCP 600»
در این نوع اعتبار ذینفع اعتبار (تاجر بین المللی trader) به عنوان واسطه عمل می کند و کالا را ازتولیدکنندگان به واردکنندگان می فروشد و کالا معمولأ به وسیله تولیدکننده مستقیمأ برای خریدار یا واردکننده، ارسال می گردد.
برای تحقق شرایط فوق، ذینفع اعتبار تاجر واسطه، (Middleman Trader) از وارد کننده میخواهد که یک اعتبارا سنادی غیرقابل برگشت قابل انتقال (Transferable) به نفع او باز کند. پس از گشایش اعتبار، ذینفع اول از بانک ابلاغ کننده می خواهد تمام یا بخشی از اعتبار را به ذینفع ثانوی (تولیدکننده) منتقل نماید.
اعتبار اسنادی اتکایی Back to Back L/C
گاهی اوقات شرایط اعتبار دریافتی توسط ذینفع به گونه ای است که اجازه انتقال اعتبار را به او نمی دهد.
در چنین شرایطی ممکن است بانک ابلاغ کننده وثیقه گرفتن اعتبار اول ، یک اعتبار دیگری به تقاضای ذینفعبه نفع فروشنده دیگری گشایش کند که به آن اعتبار اتکایی یا Back to Back می گویند.
اعتبار اسنادی گردان Revolving L/C
اعتبار اسنادی گردان، اعتباری است که مبلغ آن (بر اساس شرایط مندرج) بدون نیاز به اصلاحیه خاصی تجدید می شود.این اعتبار بر اساس زمان یا مبلغ گردان باشد.
۱)اعتبار اسنادی دیداری At sight
در اعتبار اسنادی گشایش شده به صورت دیداری (نقدی) هنگامی که ذینفع اعتبار اسنادی، نسبت به حمل کالا اقدام و سپس اسناد حمل، بدون مغایرت مطابق با شرایط در متن اعتبار اسنادی را به بانک ذی ربط (بانک گشاینده اعتبار) ارائه می دهد، بانک مزبور موظف است پس از رسیدگی اسناد به پرداخت اعتبار اسنادی مطابق آنچه در متن اعتبار اسنادی قید شده عمل نماید.
۲)اعتبار اسنادی Usance
در اعتبارات اسنادی گشایش شده به صورت یوزانس، هنگامی که ذینفع اعتبار اسنادی نسبت به حمل کالا اقدام و اسناد بدون متغایرت به بانک ذی ربط ارائه می دهد (از تاریخ ارائه اسناد و پس از خاتمه دوره یوزانس مبلغ اعتبار را از بانک مربوطه اخذ خواهد نمود.
اعتبار اسنادی فاینانس (Finance)
چنانچه فروشنده نسبت به قبول اعتبار اسنادی Usance اقدام ننماید، خریدار چه اقدامی برای خرید نسیه می تواند انجام دهد؟
چنانچه فروشنده از پذیرش اعتبار اسنادی Usance، خودداری نماید از متقاضی اعتبار درخواست می نماید که نسبت به یافتن شرکت های معتبری مانند بانک های تجاری برای تامین مالی (Finance) اقدام نماید.
در صورت قبول شرکت مورد نظر، ذینفع اعتبار در روز معامله اسناد، مبلغ اعتبار را از شرکت مزبور دریافت می نماید و این شرکت و یا بانک مبلغ اعتبار به علاوه بهره یوزانس در سررسید (پایان دوره یوزانس) از بانک ذیربط بانک گشاینده اعتبار اخذ می نماید.
یوزانس داخلی (Refinance)
در مواقعی که کشور ها به کالای خاصی احتیاج مبرمی پیدا نمایند و فروشندگان خارجی که بازار را در اختیار دارند از فروش یوزانس خودداری می نمایند، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با برخی از بانک های خارجی مانند بانک استاندارد چارتر یا بانک صادرات ایران در دبی یا ای.ان.جی بانک و غیره اقدام به انعقاد قرارداد می نماید تا بانک مزبور در روز معامله اسناد نسبت به پرداخت وجه اسناد به ذی نفع اعتبارات اسنادی گشایش شده توسط بانک ایرانی اقدام نمایند.
بانک های فوق الذکر بر اساس قرارداد در سررسید (پایان دوره یوزانس)مبلغ اعتبار پرداختی به علاوه بهره یوزانس را از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران دریافت می دارند، به این نوع یوزانس اصطلاحأ یوزانس داخلی
(Refinance)گفته می شود.